Mijn eigen eerste koppoter kan ik me niet meer herinneren, maar die van mijn dochters wel. Man, wat een bijzonder moment. Floor en Wende waren natuurlijk allang betekenis aan het geven met hun krassen en strepen, maar voor het eerst werden de vormen zó gecombineerd dat ik het kon ontcijferen. Wat moet dat een vreemd gezicht zijn geweest: een moeder met een emmertje stoepkrijt in haar hand en tranen in haar ogen!
Prima
De kindertekening. Er is veel over geschreven en gezegd. De kleuren die kinderen gebruiken zouden iets zeggen over de emotionele ontwikkeling van het kind. De bladspiegel iets over verlangens, conflicten en levenshouding. Ik vind het allemaal prima. Maar waar ik meer mee zit is het aantal tekeningen en dát wat er getekend wordt. Voor wat betreft het laatste is mijn bottom line: mag de kindertekening weer alsjeblieft een tekening van en door de kinderen zijn?
Ananas
Heb je zelf geen kinderen onder de 12, dan kun je je er vást iets bij voorstellen: de basisschool. Met een beetje bof heeft de school ruime gangen, met ramen die uitkijken op de klassen/domeinen. Onder de ramen de kleurrijke luizencapejes en daarboven – op het raam – de creatieve uitspattingen van de klas. Dertig bollenvelden op het ene raam. Dertig ananassen op het andere. En het zal geen verrassing zijn: alle tekeningen lijken op elkaar. Niemand heeft een vakantievierende familie in het bollenveld getekend, en de ananassen lijken gewoon vooral heel erg op ananassen. Geen enkele leerling heeft er een t-shirt omheen getekend of er een ketting met annanashanger van gemaakt. En Dat Is Ontzettend Jammer. Stop de kindertekening en laat de kinderen weer hun eigen tekening maken!
Techniek
Ik begrijp dondersgoed dat de bollenvelden en ananassen waren bedoeld om de kinderen perspectief te leren tekenen en diepte te suggereren door middel van donkere en lichte tinten. Ging het hier om het aanleren van een techniek? Ja. Kun je hier spreken van het ontwikkelen van creativiteit? Nee. Aanleren van een techniek? Ik denk het niet. Sterker nog: deze manier van werken én deze manier van het ophangen van de tekeningen zorgt ervoor dat tekenen iets wordt van mooi en mooier, van knap en knapper. De interne criticus wordt hiermee geboren dan wel gestimuleerd. En dames en heren: als het tijdens één les niet handig is om je interne criticus naast je te hebben is het wel de teken- en schilderles.
De kindertekening
Maar helaas is het kwaad dan al geschied. En het wordt doorgaans alleen maar erger. In groep 1 vindt vrijwel elk kind nog dat het kan tekenen. Ze tekenen veel en graag en gebruiken hun tekeningen ook vaak om te communiceren: en toen gingen we dat doen, en toen dat. Zoiets. Als je kinderen ze vraagt of ze kunnen tekenen, dan is de chaos in de kleuterklas compleet: ze rennen naar de juf of meester met zoveel mogelijk tekeningen om te laten zien dat ze dat heul goed kunnen. Stel je deze vraag in groep 8 wijst iedereen naar één leerling. Want die kan écht goed tekenen. En die doet het ook nog met plezier…
De baas
En Dat Is Ontzettend Jammer. En misschien herken je het wel? Eerst was het de interne criticus die bepaalde dat jij niet meer creatief actief bent. Daarna werd het die ellendige agenda die je vertelde dat je wel wat beters te doen hebt dan tekenen, schilderen of beeldhouwen. Gelukkig weet jij dat jij de baas bent en dat voorrang geven aan je verlangens heel erg gezond is. Wat zou er gebeuren als je handen en voeten gaat geven aan jouw verlangen naar een creatiever leven? Mijn insteek: Creativiteit is geen hobby maar pokon voor de ziel en het brein. Creatief actief zijn stimuleert ideeën, inzichten, kennis, oplossend vermogen. Je wordt rustiger, waardoor er ruimte is voor subtielere gedachten. Een andere manier van kijken: oude gewoontes loslaten en nieuwe manieren om ergens mee om te gaan, buiten de lijntjes en out of the box. Creativiteit geeft ruimte voor ontwikkeling. Ontwikkeling op elk vlak.
Gun jezelf een Boostcamp
Ik geloof dat een creatief leven niet iets is van talent, maar van doen. En doen. Maken. En maken. En maken. En….. veel plezier hebben! Als je uit de maalstroom van negatieve gedachten stapt, zul je je gaan verwonderen, gaan leren, plezier hebben. En als je dat plezier (weer) hebt, gaat het stromen. Creativiteit zit in ieder mens.