Skip to content

Tekenen is een goed idee!

Tekenen is een goed idee! Het stelt je in staat om meer te onthouden, voor langere tijd, en om verbanden te leggen, terwijl je je verhaal op een heldere manier vertelt. En dit geldt niet alleen omdat tekeningen de aandacht trekken en gewoon leuk zijn om naar te kijken. Nee, er zit meer achter. De kracht van tekenen is wetenschappelijk onderzocht, en de resultaten zijn overduidelijk.

Duale coderingstheorie
Laten we beginnen met Allan Paivio, hoogleraar psychologie aan de University of Western Ontario. Hij introduceerde in 1971 de Duale Coderingstheorie. Kort gezegd: we begrijpen en onthouden informatie beter wanneer we tegelijkertijd twee systemen activeren, namelijk een verbaal en een non-verbaal systeem. Door bijvoorbeeld tekst en beeld te combineren blijft informatie veel beter hangen. Dit maakt het bijvoorbeeld ideaal om verslagen van vergaderingen of plannen voor reorganisaties visueel te ondersteunen, in plaats van alleen tekst te gebruiken.

The Drawing Effect
Het onderzoek van Paivio werd later herhaald en uitgebreid, waarbij een derde subsysteem, de motorische code, werd toegevoegd. Dit werd gedaan aan de Universiteit van Waterloo, onder leiding van Jeffrey Wammes. Ze ontdekten dat zelf tekenen nog krachtiger was voor het onthouden van informatie. In vergelijking met alleen het overschrijven van woorden, onthielden studenten die tekenden veel meer, vaak wel twee keer zoveel.

In totaal voerden de onderzoekers zeven experimenten uit en de conclusies waren helder: zélf tekenen is een uitstekend idee als je meer wilt onthouden of samen tot een gedeeld begrip wilt komen. Dit onderzoek wordt regelmatig herhaald en biedt veelbelovende inzichten, waaronder mogelijkheden om de kracht van tekenen verder te onderzoeken, bijvoorbeeld bij mensen met dementie.

Samen tekenen
Wat met praten niet altijd lukt, gaat vaak met tekenen wel. Door te tekenen begrijpen we elkaar sneller. Als we praten over iets concreets als een ‘stoel’, dan komen we er wel uit. Bij ‘familie’ wordt het iets ingewikkelder. Sommigen denken aan het gezin, anderen aan het gezin van herkomst en weer anderen zien direct een heel familiesysteem. Nóg lastiger wordt het als het gaat om een begrip als ‘verantwoordelijkheid’. De een zal denken aan verantwoordelijkheid geven; de ander aan verantwoordelijkheid nemen. En een derde persoon zal misschien wel wijzen naar een ander.

Waar woorden soms tekortschieten, vullen tekeningen de leemtes aan en bevorderen ze een gedeeld begrip en nieuwe inzichten. Door te tekenen komt er communicatie op gang die energie geeft om beelden te finetunen tot een gedeeld beeld. Samen tekenen en praten aan de hand van een visual maakt onzichtbare zaken zichtbaar. Nieuwe inzichten, uitzicht en overzicht.

Experiment met vier studiegroepen (1969) waarbij het onthouden na vier dagen
werd getest bij een lezing, een stuk tekst, een visual met gesproken tekst
en een meeting met visuele communicatie

Schrijf je in voor Mindfood

Wil je op de hoogte blijven van inspiratie en tips? 
Schrijf je in voor Mindfood in de inbox.